Ik hoor van verschillende kanten dat er wat vertraging in de bouw is vanwege harde wind en extra controles maar vanaf de toren merk je daar niets van. Overal om je heen zijn activiteiten en daar genieten veel bezoekers van. Ik trof een werknemer uit Friesland die zijn gezin een weekje heeft laten overkomen en nu ‘s avonds geniet in een vakantiehuisje in Renesse. Natuurlijk ging hij de eerste dag al naar de uitkijktoren om de familie uitleg te geven over het Krammerproject en zijn rol daarin. Ik begreep dat hij iets met de betonfundering doet want hij vertelde uitvoerig over de bewapening bij molen 1 en 2 en over de samenstelling van het beton dat soms wel met 5 vrachtauto’s tegelijk wordt aangevoerd. (vorige week bij molen 5 en nu bij 11 ). De kinderen hadden vooral belangstelling voor de grote kranen en hopen dat de gondel van molen 32 deze week geplaatst wordt zodat ze dan vanaf de toren kunnen kijken.
Ik sprak ook met twee natuurfreaks die me vertelden dat al de natuur die je vanaf de uitkijktoren kunt zien in de afgelopen veertig jaar door mensenhanden is ontstaan. De Krammersluizen en de Philipsdam zijn nog geen dertig jaar geleden opgeleverd en hebben samen met de Oesterdam het oppervlakte van de Oosterschelde enorm verkleind en dat was nodig voor de Oosterschelde stormvloedkering. Door de Philipsdam werden grote delen van onder meer de Krammer en het Volkerak zoet en verloren het getij en er werden wel veertig vogeleilandjes aangelegd in dit enorme nieuwe natuurgebied. Ze noemden tal van vogels waarvan de middelste zaagbek, de oeverzwaluwen en de zeearend me bijgebleven zijn. Ik vroeg hen of de nieuwe molens de natuur in hun ogen sterk verontrusten met slagschaduw, lawaai en draaiende wieken. Ze zagen zeker wel wat nadelen maar geloofden dat de flora en fauna zich meestal wel aanpast en vroegen mij te beseffen dat de sluizen per jaar 13000 keer schutten met gemiddeld zeker drie schepen en dat die ook lawaai produceren en vergeet het autoverkeer niet dat met 100 km/uur over de dam raast en meer ganzen het leven kost dan straks de wieken van de 34 molens. Ook met de molens blijft het een uniek natuurgebied waar mens en dier van kan genieten.
Het leukste op de toren was deze week een echtpaar met een picknickmand waarin naast lekkere spullen twee champagneglazen zaten en een fles champagne. Deze mand had de man die dag precies 25 jaar geleden ook bij zich toen hij op de uitkijktoren zijn vrouw ten huwelijk gevraagd had. Hij kwam van St.Annaland en zij uit Middelharnis. De toren staat ongeveer in het midden tussen hun beide ouderlijkhuizen. Ze wonen nu op Schouwen. Hij had geen bezwaar tegen de 34 molens op de Krammer want ze markeren hun geliefde plek en hij kan nu vanuit zijn tuin zingen: daar bij die molens, die mooie molens, daar vroeg ik het meisje waar in zoveel van hou, te worden tot mijn vrouw! Zijn zingen kan beter maar romantisch is hij zeker.
Bij het rond kijken zien we molen 12 verder de hoogte in gaan, worden er bij molen 33 ook betonnen segmenten gehesen en beginnen ze ook bij molen 31. Op het terrein op de Grevelingendam worden ook al segmenten voor toren 1 en 2 bezorgd en ik verwacht dat ze bij molen 2 binnenkort beton gaan storten en dat de kraan bij molen 4 op hoogte komt.
Ik sprak bij het weggaan nog even met een portier over de vos, die nesten van zwaluwen vernield schijnt te hebben en over het hijsen bij molen 32. Kan de weg wel worden afgezet als straks de gondel naar boven gaat?
